Over hoe je het beslissende moment pakt

Een kijkje behind the scenes van mijn wekelijkse wandeling voor de Noordereilandserie in zwart wit. Want de foto die ik kies, is er één van soms wel 40 pogingen. En eigenlijk leer je juist het meest van die 39 andere, mislukte foto’s…

Voorbereid doch doelloos rondhangen
Wekelijks wandel ik over het Noordereiland, volledig doelloos. Opgevoed in een westerse maatschappij blijkt dat nog best lastig, maar als je íedere week op hetzelfde kleine stukje grond een foto moet maken, raken de voor de hand liggende opties snel uitgeput. Dus wandel ik maar zo’n beetje rond, en staan mijn zintuigen op scherp voor wat er mogelijk staat te gebeuren.

“Luck is what happens when preparation meets opportunity” ~ Seneca

Wanneer je maar vaak genoeg wandelt en fotografeert op deze manier ontwikkel je een zesde zintuig. Je voelt onbewust waar je moet gaan staan, wat je in de gaten moet houden. Zoals je op de snelweg een bepaalde auto onbewust in de gaten houdt – er is iets mee, hij gedraagt zich verdacht. Maar explicieter kun je het niet maken. En dan ineens verandert de auto onaangekondigd van rijbaan. Er waren al signalen, je pakte ze op, en je reageerde. Enkel omdat je kon putten uit een enorme bak aan vergelijkbare ervaringen met dit resultaat als gevolg. Een soortgelijk onderbewuste moet je opbouwen bij fotograferen.

Working the scene
Een vroege zaterdagmiddag in week 22 van 2015. Het eiland kijkt met frisse zin de dag tegemoet. Midden op straat beginnen twee zilvermeeuwen aan hun middagmaal, een weggegooid hard broodje. Een groepje duiven kijkt gedwee toe, hopend op enkele kruimels van de heren. Klik, foto. Een potentieel interessante scene, die vogels op straat – daar staat iets te gebeuren. Dus blijf ik rondhangen, working the scene, zoals fotograaf Henri Cartier-Bresson dat mooi noemt. Je maakt diverse foto’s, blijft als een jager rondom je prooi hangen. Maar als fotograaf vuur je al wel vast wat oefenschoten. Ik kijk naar deze eerste foto en vind er weinig aan. Teveel afstand van het onderwerp. Ja, we zien wat vogels op straat. Nou en.

Duiven op het noordereiland 1

1/950 – ISO 200 – F4.0 – 23mm

Ik probeer iets anders, ik leef me eens in in het duif-zijn in de volgende foto hieronder. Hop, door de knieën. De dikke asfaltstreep rechts gebruik ik als invoerende lijn. Alleen leidt die niet naar het onderwerp toe. Wat is het onderwerp eigenlijk? Dat geparkeerde busje trekt wel erg veel aandacht. En verder zien we wat losse duiven die rondom het broodje scharrelen. De zilvermeeuwen hebben zeker geen trek meer. Nee, dit is ook niet veel soeps nog.

Duiven op het noordereiland 2

1/550 – ISO 200 – F4.0 – 23mm

Dichterbij nu, een volgende poging. en dan de witte strepen gebruiken als invoerende lijn. Dat ziet er aardig uit. Het busje weet ik zo ook grotendeels uit beeld te houden. Op de voorgrond heeft een duif jeuk tussen de veren. Die duif is niet scherp in beeld en dat stoort me. Bovendien vind ik de achtergrond teveel aandacht opeisen – te scherp, teveel detail.

Duiven op het noordereiland 3

1/1250 – ISO 200 – F2.5 – 23mm

Ik sluip langzaam naderbij, met als doel de duiven voller in beeld te hebben. En dat krijg ik, onverwacht. Ik kom naar hun smaak té dichtbij en ze besluiten en masse er vandoor te gaan. Ik maak een foto. De foto die week 22 zal vertegenwoordigen. De duiven zijn haarscherp, afgezien van hun hevig klapperende vleugels – dat creëert dynamiek in de foto. Het stukje brood ligt als lijdend voorwerp op de grond – onaangeroerd. De achtergrond, waaronder de hefbrug, is vervaagd in deze foto. Dat komt omdat de duivengroep nu dichterbij is, wat zorgt voor een meer geringe scherptediepte. De auto’s eisen in deze foto geen enkele aandacht meer op – gelukkig.

Noordereiland Rotterdam zwart wit 22

1/1250 – ISO 200 – F2.5 – 23mm

Conclusie
Je eerste 10.000 foto’s zijn het slechtst, zei Cartier-Bresson ooit. En inmiddels hebben wij Malcolm Gladwell die verkondigt dat voordat we iets volledig beheersen, je er 10.000 uur in moet stoppen. De boodschap is dezelfde: ga naar buiten en schiet. Je moet door je slechte foto’s heen om bij de goede te komen.