Foto’s liegen de waarheid, dat is bekend. Maar zodra foto’s liegen in de journalistiek wordt het link. Want daar hoort de waarheid te regeren. Persbureau Reuters heeft weer eens een nieuwe maatregel genomen om het gesjoemel met beeldmateriaal tegen te gaan. Ze doen beeldmanipulatie in de ban.
Beeldmanipulatie; Reuters gooit het roer om
Op 19 november 2015 ontvingen alle freelance fotografen die (mede) voor Reuters werken de volgende email van de beeldredacteur:
Hi,
I’d like to pass on a note of request to our freelance contributors due to a worldwide policy change.. In future, please don’t send photos to Reuters that were processed from RAW or CR2 files. If you want to shoot raw images that’s fine, just take JPEGs at the same time. Only send us the photos that were originally JPEGs, with minimal processing (cropping, correcting levels, etc).
Cheers,
Van RAW naar JPEG
Deze maatregel lijkt tegenstrijdig. Naar aanleiding van de vele discussies over digitale manipulatie van nieuwsfoto’s werd enkele jaren geleden het aanleveren van beeldmateriaal in RAW de norm. RAW is het kale, oorspronkelijke beeld, vergelijkbaar met het negatief uit de 20e eeuw; een bewijsstuk waarop de maker kan terugvallen om aan te tonen dat zijn gepubliceerde beeld niet is gemanipuleerd.
Reuters beweert echter dat RAW ook of misschien wel júist manipulatie in de hand werkt. 
Immers, een RAW beeld moet altijd worden bewerkt in een programma als Photoshop om de foto het gewenste kleurpalet te geven. Maar ook dat wil Reuters niet meer. Ze wil de foto’s ontvangen zoals ze zijn gemaakt, in JPEG. Waar nodig is er een team redacteuren dat zorgt voor de nabewerking.
De stap van Reuters lijkt daarmee verdacht veel op hoe het er vroeger aan toeging: fotografen ter plaatsen maakten foto’s en stuurden hun negatieven op naar de redactie. De nabewerking werd vervolgens gedaan door de dienstdoende redacteuren.
De aanleiding volgens Reuters: tijdwinst
Volgens Reuters werkt deze methode beter omdat de fotograaf dan niet zijn beelden hoeft te bewerken en dus niet in de verleiding komt om dingen mooier of anders te maken dan ze waren in de werkelijkheid. Minstens even belangrijk is dat het overslaan van de beeldbewerking tijdwinst oplevert. En dat is voor een persbureau met een permanente deadline van groot belang.
Maar is een JPEG dan de waarheid?
Wat is nu eigenlijk het echte resultaat van een digitale opname, het RAW- of het JPEG-bestand? Reuters zegt nu: JPEG. Maar dat is aanvechtbaar. Immers, het RAW-bestand is de ‘blote’ opname, zonder fratsen. Het JPEG-bestand is altijd het resultaat van de omzetting van RAW naar JPEG in de camera zelf. Hoe die omzetting verloopt, is afhankelijk van de door de fotograaf gekozen instellingen voor witbalans en beeldstijl. De variatie die deze keuzemogelijkheden oplevert, kan ook leiden tot een volstrekte verkeerde weergave van wat er is gefotografeer.
En dan is er nog een ander bezwaar: fotograferen in JPEG heeft zo zijn beperkingen. Vooral een groot helderheidsverschil is lastig vast te leggen, daarvoor is RAW juist geschikt. Die luxe hebben fotografen nu niet meer.
Is dit niet te omzeilen?
Niks is onmogelijk, maar lastig is het wel. Persfoto’s dienen te worden aangeleverd inclusief meta-data, en daarin is te zien dat je bijvoorbeeld je RAW bestand hebt omgezet naar een JPEG bestand. Die vlieger gaat dus niet op, althans niet zonder grondige kennis over hoe je meta-data kunt manipuleren. Zo bezien blijft het een eeuwigdurend gevecht tussen waarheid en manipulatie…