Philip-Lorca diCorcia: over een rechtszaak door deze foto

DiCorcia zet de werkelijkheid in de spotlights. Twee jaar lang bespiedde hij de massa’s mensen die over New Yorkse stoepen liepen. Hij bond ergens een flitser aan vast en stelde zijn camera verdekt op. Argeloze voorbijgangers werden vervolgens belaagd met lichtflitsen, exact op hen gericht.

Een spotlight op de voorbijganger

Het resultaat is de serie Heads, bestaande uit 17 hoofden van voorbijgangers die in gedachten zijn verzonken. Dankzij zijn theatrale belichting isoleert diCorcia telkens één persoon. Daarmee wordt de aanvankelijk oninteressante voorbijganger verheven tot een mysterieus wezen. Zijn of haar gezichtsuitdrukking werpt vragen op; een persoon waar je anders straal langs was gelopen, fascineert nu.

Eerst maar eens de serie Heads bekijken. En dan meer over de rechtszaak die één van die ‘heads’ tegen hem aanspande.

 

Philip-Lorca diCorcia | Heads

 

 

 

 

Philip-Lorca diCorcia | Heads

 

“A lot of it is repetition, you know, you’ve established a kind of format then you apply that format over and over and over and over again until you get what you want”

Philip-Lorca DiCarcia in een interview

 

Phillip Lorca DiCorcia head

Philip-Lorca diCorcia | Heads

 

 

“The more specific the interpretation suggested by a picture, the less happy I am with it”

Philip Lorca diCorcia

 

 

Philip-Lorca diCorcia | Heads

 

Goede foto’s laten je op een andere manier naar de wereld kijken. En dat lukt diCorcia. Want na het uitgebreid bekijken van de serie Heads stap je in de uren daarna anders over straat. Je kijkt nu ineens met andere ogen naar de vele voorbijgangers. Op zoek naar een diCarcia beeld, een hoofd dat je ook graag zou willen uitlichten en verheffen boven de massa. Omdat dat hoofd je intrigeert.

 

 

Philip-Lorca diCorcia | Heads

 

De rechtszaak

De serie Heads bleek een onverwachte wending te krijgen toen de orthodoxe Jood Erno Nussenzweig zichzelf geportretteerd zag in een catalogus van de tentoonstelling. Hij belde zijn advocaat en klaagde diCorcia aan voor het gebruiken van zijn afbeelding zonder toestemming en het verdienen aan zijn beeltenis.

Op z’n Amerikaans eiste Nussenzweig:

1) een directe stop op de verkoop en expositie van de foto;

2) $500,000 voor de geleden schade (…) en

3) $ 1,500.000 als straf voor de geleden schade

Deze bijzondere opslitsing tussen een schadevergoeding en een straffelijke schadevergoeding bestaat overigens – gelukkig – alleen in het Angelsaksische rechtssysteem.

 

Philip-Lorca diCorcia | Heads

 

Een aanklacht tegen heimelijk fotograferen

Het was daarmee niet enkel een aanklacht tegen het werk van diCorcia, maar tegen straatfotografie in het algemeen. Immers, dit ging om het ongevraagd mogen fotograferen op straat. De fotografiecurator van het MoMA voelde zich derhalve geroepen om een getuigschrift op te stellen met daarin de volgende frase:

“If the law were to forbid artists to exhibit and sell photographs made in public places without the consent of all who might appear in those photographs, then artistic expression in the field of photography would suffer drastically. If such a ban were projected retroactively, it would rob the public of one of the most valuable traditions of our cultural inheritance” 
Peter Galassi Chief | curator of photography MoMA

De rechter en daarna zelfs het Hooggerechtshof wezen de aanklacht af. De mogelijkheid dat er ongevraagd een foto van je wordt genomen op straat is de prijs die je bereid moet zijn te betalen om te leven in een maatschappij waarin informatie en opinie vrijelijk worden gedeeld en kunst een belangrijke rol speelt.Deze foto betrof duidelijk een vorm van kunst, bewezen door de reeds bestaande reputatie van de fotograaf.

De afbeelding van Nussenberg staat nu mede symbool voor de vrijheid van straatfotografen, met als gevolg dat de afbeelding van de beste man nóg vaker te zien is op allerhande plekken…

“There is no way the images could have been made with the knowledge and cooperation of the subjects. The mutual exclusivity, that conflict or tension, is part of what gives the work whatever quality it has”

Philip-Lorca diCorcia