Ik volg momenteel een fotocursus Stedelijk Landschap. In die cursus kreeg ik een envelop met daarin de tekst: fotografeer een naoorlogse nieuwbouwwijk. In Rotterdam is dat allerminst een uitdaging. Ik ging op zoek naar dé naoorlogse nieuwbouwwijk. En dat is – wat mij betreft – De Wielewaal.
Naoorlogser kun je het niet hebben: het surreële tuindorpje Wielewaal dat er – volgens de aanvankelijke plannen – allang niet meer had moeten zijn.
De Wielewaal werd in 1949 met grote spoed in elkaar geflanst. De woningnood in Rotterdam na de Tweede Wereldoorlog was hoog en op korte termijn moest daar een oplossing voor komen.
De Wielewaal bracht weer wat lucht in de woningnood met 545 bungelows gelegen aan 20 straten.
De bungalows werden op een zandgrond neergezet, een weinig toekomstbestendige bouwvorm. De wijk had derhalve een verwachte levensduur van 25 jaar. Maar de 545 woningen staan er nog steeds – 67 jaar later. Fier overeind, op die zandgrond.
De woningen hebben slechts één woonlaag en een miniem grondoppervlak. Het lijkt de bewoners niet te deren.
De Wielewaal doet denken aan een verlaten vakantiedorp. De huisjes worden veelal bewoond door mensen van het eerste uur, de wijk is daardoor enorm vergrijsd.
De straten zijn leeg en je moet zoeken naar iets dat beweegt, in deze wijk. Als je geluk hebt, kun je iemand betrappen op het opzij schuiven van de vitrage wanneer je langsloopt.
De naam Wielewaal verwijst niet naar de gelijknamige vogel, maar naar de nabijgelegen plassen Wiel en Waal, die in de middeleeuwen ontstaan zijn bij dijkdoorbraken.
De woningen zijn slecht onderhouden. Altijd was daar de Woningbouwvereniging met grootse plannen voor een nieuw te bouwen wijk. De Wielewaal in deze vorm, dat zou nog maar éven bestaan. Maar de jaren telden op, en de wijk bleef staan dankzij zeer weerbare Wielewalers. De uitstel van de sloop duurde voort.
Tot nu dan. Nu rijst er naast de Wielewaal een futloze flat uit de grond. Daar moeten de huidige Wielewalers binnenkort naartoe verhuizen. Hun oude huisjes worden dan afgebroken. Daar komen nieuwe, grotere woningen voor in de plaats. Voor jonge mensen.
