Ik ben geselecteerd voor de 5-daagse workshop Finding your Vision van Alex Webb in Rome. Eind maart is het zover. Maar voor ik daar met mijn eigen werk aan de slag ga, leek het me zinvol om me te verdiepen in het werk van Webb zelf. Dus bij deze. En onderaan óók nog 3 tips om zelf te leren fotograferen zoals hij dat doet. Als je daar zin in hebt natuurlijk.
Over de workshop van Alex Webb
Vijf dagen lang ga ik en 15 andere deelnemers aan de slag met een eigen project, onder zijn begeleiding.
Het is – hoop ik – precies wat ik op dit moment nodig heb. Fotograferen dat lukt me inmiddels wel, maar hoe maak ik de volgende stap? Ik heb een berg leuke losse plaatjes. Maar wat is mijn rode draad? Enfin, die hoop ik daar te vinden, in Rome.
Webb vond die rode draad al jaren geleden. Althans, dat is mijn conclusie als je je mag voegen bij het Magnum fotografen-collectief. Enkel bij een meerderheid van stemmen van Magnumfotografen mag je erbij. Maar wel eerst twee jaar op proef, en na het indienen van nóg een succesvol portfolio, voor de rest van je leven.
Maar waar bestaat het werk van Webb uit?
Hoofdpijnfoto’s
Eén van zijn leerlingen betitelde zijn werk als migraine photos. Je hersens willen het beeld snappen maar de terugvertaling van tweedimensionaal naar driedimensionaal blijkt een visuele uitdaging. Je krijgt er bijna hoofdpijn van.
Die compositorische puzzel is precies hoe Webb de wereld zelf beziet: als een complexe bende waar geen chocola van te maken valt. Juist daarom zoekt hij telkens de grenzen op van wat er allemaal in één foto kan. Hij kadert chaotische momenten en gebruikt vormen, kleuren en lijnen om daar een schijnbare orde in aan te brengen. Maar die orde bestaat alleen in de foto. Want in het echt is het gewoon een wanorde.
Over wat zijn foto’s zijn
De foto’s van Alex Webb bevinden zich op het snijvlak van fotojournalistiek, documentairefotografie en abstracte fotografie. Webb zelf maakt hierin geen keuze. Het is aan de kijker om te bepalen wat er overheerst, áls er al iets overheerst.
My most basic process as a photographer is to wander, allowing the camera and my experiences to lead me where they will. I try to arrive initially in a situation, or a place, with as few rational preconceptions as possible. (…) The words “planning and forethought” imply a level of rationality. Instead, I sense the possibility of a picture.
Webb is dus bij uitstek een intuïtieve fotograaf. Hij wil niet dat zijn hersens – zijn preconceptions – in de weg zitten. Hee, dat is precies wat Henry Wessel ook propageert; als je herként wat je fotografeert, ben je al te laat. Een kort filmpje daarover vind je in dit eerdere artikel.
Door wie is Webb beïnvloed?
De grootste invloed op Webb’s werk druipt er – vind ik – vanaf. Het is Henri Cartier-Bresson. Iedere foto draagt het beslissende moment in zich. Het moment waarop vormen, lijnen en compositie perfect samenvallen. Het grote verschil is dat Webb daar het element kleur nog aan toevoegt.
Een vergelijking. Hieronder vind je een foto van Cartier-Bresson.
En dan een foto van Alex Webb. Je ziet er dezelfde compositorische handtekening in terug:
- Het doorkijkje in de afgebrokkelde muur
- Het wachten op het moment dat iedereen ‘goed’ staat
- De diepte in foto (de afstand tot waar je het verst kunt kijken is bijna hetzelfde!)
Drie tips om zelf mee aan de slag te gaan
Hoe kun je nu zélf een soortgelijke visuele beeldtaal neerzetten? Zoals iedere consistente fotograaf heeft ook Webb een duidelijke signatuur. En zo’n signatuur kun je – voor een deel – ontleden.
1. Breng lagen aan in je foto’s en laat die lagen met elkaar spelen
In onderstaande foto verwijzen de platte vlakken naar elkaar: de afbeelding van de ogen en de Topaz-advertentie ‘praten’ met elkaar. Het oog van de vrouw heeft dezelfde vormgeving als de twee ogen bovenin de foto. Ook zou je die advertentie als ‘neus’ in een gezicht kunnen zien (in samenspel dus met die twee ogen). Vervolgens praten de driedemensionale vlakken ook met elkaar: we zien 6 staande figuren, de langwerpige vorm herhaalt zich, zij het in andere kleuren.
2. Vul het beeld
Webb probeert zijn foto vol te proppen; randen zijn even belangrijk als het midden. Alles doet mee en praat met elkaar.
It’s not just that that and that exist. It’s that that, that, that and that all exist in the same frame. I’m always looking for something more. You take in too much; perhaps it becomes total chaos. I’m always playing along that line: adding something more, yet keeping it short of chaos.
~ Alex Webb in The Guardian
3. Speel met kleuren
De foto hieronder toont twee complementaire kleuren: groen en rood/oranje. De sterke afbakening van die kleuren deelt de foto mooi op in twee vlakken en daarmee twee aparte verhalen (het jongetje met de suikerspin en het oudere echtpaar in de achtergrond).
Samenwerken met de wereld
Als straatfotograaf ben je eigenlijk altijd afhankelijk van de wereld en wat daarin gebeurt. Als pure straatfotograaf kun je de wereld niet naar je hand zetten. Wel kun je wachten, observeren en framen. Volgens Webb is zijn fotografie een samenspel met die wereld. Maar hij zegt het mooier:
Remember that street photography is 99% about failure. It’s not just up to me whether a photograph will be successful. The world is my collaborator as well. I believe it was Charles Harbutt, in his afterword to “Travelog,” who wonders when he’s looking for a photograph if perhaps that same photograph is also looking for him.
~ Alex Webb