Het is een bizarre tegenstelling: volledige keuzevrijheid in wat je wilt eten, maar daarna ga je wel dood. Wat kies je dan? Heb je uberhaupt wel trek, wetende dat die maaltijd niet eens meer zal worden verteerd door je maag? Henry Hargreaves verkreeg de maaltijdwensen van inmiddels geëxecuteerde gevangenen, bereidde de maaltijden en fotografeerde het resultaat.
Emotionele foto’s van voedsel
Het is grappig, we worden overspoeld met foto’s van voedsel. Maar behalve de eetlust aanwakkeren, doen die beelden niet veel met ons. De serie No Seconds van Hargreaves weet echter van voedselfoto’s iets bijzonder emotioneels te maken. Het voedsel zélf wordt interessant door de wetenschap dat dit de laatste maaltijd was van mensen die ons op een enge manier fascineren. Die bakken ijs en al dat gefrituurde voedsel geven ons een ongemakkelijk inkijkje in de psyche van veroordeelde mannen. Of althans, je gaat er automatisch op los fantaseren, dankzij de toegevoegde tekst van Hargreaves. Het is amusant of te zien hoe jíj de veroordeelde beoordeelt aan de hand van zijn voedselkeuze.
Een bolletje ijs als middelvinger
Het contrast van de tekst met de maaltijd is groot: terechtgesteld voor 168 moorden, omgebracht met een dodelijke injectie. Laatste maaltijd: een bolletje mint-chocolate chip ijs. Bij nadere inspectie kwam de naam me ineens bekend voor: Timothy McVeigh, de Amerikaanse veteraan die werd veroordeeld voor de bomaanslag in Oklahoma City. En vlak voor zijn dood nog een bolletje mintijs at, een dikke middelvinger naar de maatschappij.
Vrijheid vs. eeuwige onvrijheid
Hargreaves zelf was vooral geïnspireerd om deze serie te maken door de rare tegenstelling tussen vrijheid in maaltijdkeuze gevolgd door de totale onvrijheid van de doodstraf.
In the most unnatural moment there is (state sponsored death), what kind of requests for food had been made? (…) This little bit of civility, “hey we are going to kill you but what would you like to eat?” just jumped off the page.
~ Henry Hargreaves (bron)
‘Dat bewaar ik voor later’
Schrijnend is het stukje pecantaart dat Ricky Ray Rector (met zo’n naam kún je ook alleen maar crimineel worden…). Rector wilde de taart ‘bewaren voor later’, wat toch vrij ongemakkelijk moet zijn geweest voor de dienstdoende cipier. De vraag is of deze man geestelijk wel in orde was. Alhoewel dat op zichzelf weer een beetje een vreemde vraag is om te stellen over iemand die veroordeeld is voor een tweevoudige moord. Zelfs al zou het níet hebben gedaan, dan nog is hij geestelijk waarschijnlijk niet meer in orde door zijn gevangenschap en de wetenschap dat hij de doodstraf krijgt na het dessert. Of na de gefrituurde kip dus, want dat dessert hoefde hij niet.
Wie at deze maaltijden uiteindelijk op?
Hargreaves bereidde samen met een bevriende chefkok alle maaltijden. Maar wat doe je dan, als de foto is gemaakt? Eet je alles op? Hargreaves twijfelde. Eigenlijk vond hij het zonde om al dat voedsel weg te gooien. En dus at hij een flinke lepel van het mintijs van Timothy McVeigh. Maar het smaakte niet.
“Het voelde alsof ik naar het ziekenhuis was gegaan om de lunch te eten van iemand die net doodverklaard was”
~ Hargreaves (via Vice)
Eén olijf
Zelf ben ik het meest verwonderd over de bijna poëtische keuze van gedetineerde Victor Feguer hierboven. Van álles wat er te kiezen valt, koos hij een olijf met pit. Eén olijf, niet een schaaltje, nee, één olijf. Was dat om te sarren, om de idioterie van deze hele situatie daarmee uit te vergroten? Of verlangde hij echt al maanden naar een olijf?
Hargreaves weet het ook niet:
“Veel mensen hebben al nagedacht over wat die olijf kan betekenen. Er zijn veel theorieën rondom het symbolisme van de olijfboom, zoals reinheid en het rechtzetten van dingen. Ik denk dat het er wel iets mee te maken kan hebben en dat het misschien een gebaar was van zijn kant. Maar het zou natuurlijk ook zo kunnen zijn dat ‘ie zoiets dacht als, “Ik bestel gewoon iets vreemds zodat mensen het op verschillende manieren gaan interpreteren.”
~ Hargreaves via Vice