Nicholas Nixon fotografeerde zijn vrouw en haar drie zussen ieder jaar, 40 jaar lang. 40 keer staren ze je aan, ze worden steeds ouder en hun blik verandert zienderogen. We weten hun namen, meer niet. Je zoekt automatisch naar aanwijzingen, littekens die het leven gaandeweg op ze heeft achtergelaten.
In de zomer van 1975 waren Nicholas Nixon en zijn vrouw op familiebezoek. Nixon verveelde zich een eind weg in dat familiegebeuren en vroeg de 4 zussen om te poseren voor een foto – gewoon voor de leuk.
© Nicholas Brown 1975 (Heather, Mimi, Bebe en Laurie)
Niet lachen
Deze vrouwen lachen niet, zoals je in bijna alle familieportretten wél ziet. Nee, ze kijken strak de camera in, naar jou. Licht veroordelend, of overmoedig zelfverzekerd. Er valt van alles af te leiden uit hoe ze zich tot elkaar verhouden. Twee zussen hebben een arm om elkaar heen. De meest rechtse (Laurie) staat bijna los van het stel. Bebe, de vrouw van Nixon, lijkt de verbindende schakel tussen het setje links en de rebelse Laurie. Bebe is de enige die haar hoofd licht heeft gebogen, een teken van empathie en inlevingsvermogen.
Of lees ik er nu teveel in?
1976
Zelfde volgorde
Een jaar later – toen één van de zussen afstudeerde – stelde Nixon voor om ze in dezelfde volgorde als het jaar daarvoor te fotograferen. En toen ontstond het idee om elk jaar precies zo’n foto te maken.
1978
De fotograaf in beeld
Slechts eenmaal zien we Nixon zelf. Op onderstaande foto fotografeert hij met de zon mee. Desgevolg wordt zijn schaduw (en die van zijn camera) geprojecteerd op de zussen.
1978
Zelf kijken
De overige foto’s moet je eigenlijk gewoon zelf zien en beoordelen. Want dat is nu juist het leuke aan deze serie: je kunt er eindeloos op los mijmeren. Misschien zie je jezelf, je eigen familie. Of herken je kleding die je zelf ook ooit droeg. Of een blik of een grijns die jaar naar jaar is terug te vinden. Deze vrouwen zijn zo gefotografeerd dat je hun karakter ziet, maar er is nog voldoende ruimte voor verdere invulling. Voor spiegelen, projectie. Jouw ideeën over dit werk zeggen misschien wel meer over jou dan over deze vrouwen.
1992
1997
2012
2014 (Heather, Mimi, Bebe en Laurie)
Waarom is dit bijzonder?
De volledige serie werd voor het eerst tentoongesteld tijdens Paris Photo in 2014. Daar heb ik toen heel lang naar staan kijken. Die tentoonstelling zorgde voor internationale bekendheid. Maar waarom eigenlijk?
Het werk toont het verstrijken van de tijd, zonder dat het er te dik bovenop ligt. Van een afstandje zijn het gewoon 40 portretten van 4 zussen. De verschillen zijn subtiel. Langzaamaan zie je hun blikken veranderen. Gaan ze dichter bij elkaar staan. Verandert hun kleding. De tijd passeert, heel subtiel. We hadden zelf ook soortgelijke foto’s kunnen maken ja. Maar dan hadden we waarschijnlijk gelachen op al die foto’s. Dan waren het kiekjes geweest. Wat Nixon maakte is een tijdsbeeld dat 40 jaar bestrijkt.
© Artefact Magazine
Meer lezen en zien?
De fotoboeken van Nixon vind je hier. Of: Nixon praat uitgebreid over hoe hij te werk ging in onderstaand filmpje:
Maar als je meer zin hebt om te lezen, lees dan dit achtergrondartikel van The New York Times.