Elf bouwvakkers doen zich tegoed aan hun lunch op 250 meter hoogte. Velen van hen zullen later te pletter vallen tijdens werkzaamheden. Maar hier zitten ze losjes op het geraamte van een nieuwe wolkenkrabber. De foto Lunch atop a skyscraper hangt aan tienduizenden muren. Allemaal reproducties van een reproductie. Reden: de originele glasplaat heeft iemand uit zijn handen laten vallen.
Lunch atop a skyscraper
De foto heeft wel een naam “Lunch atop a skyscraper”– maar geen maker. Die titel kreeg het mee bij de publicatie ervan in 1932 in de New Herald Tribune. Destijds was voor kranten niet ongewoon om de fotograaf buiten beschouwing te laten. Die deed er niet toe.
“It’s very common in old news archives that images are not credited. Photographers were thought of as the guys who ran the machine. The camera was considered a documentary tool, not a paintbrush.”
~ Ken Johnston via The New York Times
Inmiddels wordt aangenomen dat Charles Ebbett de bewuste foto maakte – al rust hier nog steeds een dispuut op. Want op diezelfde dag waren ook twee andere fotografen in de weer, daar op die hoge toren.
Balanceren met een platencamera
Natuurlijk, die 11 bouwvakkers zijn indrukwekkend in hun achteloosheid, maar heb je je wel eens afgevraagd hoe de fotograaf zélf er ongeveer bij stond?
Lunch atop a skyscraper
De man die we zien is Charles Ebbetts. Hij sleepte die dag zijn camera met diverse (breekbare) glazen platen mee omhoog en had daarmee een handjevol pogingen om foto’s te maken. Bedenk dat hij (en de bouwvakkers) zich op grote hoogte begaf, en daar waait het veel harder. Om dan te balanceren terwijl je door de lens van je camera kijkt – best knap.
De reden van de foto
Maar wat dreef Ebbetts (en die 2 andere fotografen) die wolkenkrabber in aanbouw op? Voorzag hij die vreemdsoortige idylle van lunchende bouwvakkers op grote hoogte? Niet echt. Want het was niet zíjn idee. De foto was onderdeel van een publiciteitsstunt van de toren in aanbouw, het Rockefeller Center. De mannen op de foto zijn echte bouwvakkers, maar ze zijn wel even gevraagd om plaats te nemen en te doen alsof ze lunchen of een krantje lezen. We kijken dus naar een geënsceneerde foto.
Ebbetts maakte vermoedelijke nog meer foto’s die dag. Daarvan is er nog eentje van bewaard gebleven:
We zien vier mannen die uit liggen te rusten op dezelfde balk als waarop eerder de lunch werd genuttigd. Sterker nog, het zijn de mannen die zojuist nog zaten te lunchen.
Met een beetje goed kijkwerk pik je zo de mannen eruit die op beide foto’s staan:
De meest linkse man is de derde van links op de lunchfoto. En de man met een wit hemd en witte sokken vinden we terug als derde van rechts hieronder.
Gebroken glasplaat
Maar: alle keren dat je deze foto hebt gezien, zag je een reproductie van een reproductie. Want hoewel dat negatief zorgvuldig werd bewaard, miste er ineens een stukje uit de linkerbovenhoek. En vervolgens liet iemand het in 1996 uit zijn handen vallen. Dit is er inmiddels nog van over:
Het gevolg is dat van dit negatief nooit meer een foto kan worden afgedrukt (althans, niet met de huidige restauratiekunde).
Negatief verstopt in de mijnen
Een beetje doorgooglen leerde mij overigens dat dit hoopje glas ergens in een mijn in Pennsylvania ligt. Een míjn ja. Die ligt tjokvol met de beeldcultuur van de VS: honderdduizenden Hollywoodfilms en miljoenen foto’s. Mocht de wereld vergaan, dan kan een buitenaards wezen zijn lol op met dit entertainment. Of zoiets.
Prijskaartje
Terug naar dat glazen negatief. Er is nog maar één originele foto beschikbaar die is ontwikkeld op basis van het nog hele negatief. Dat was twee weken nadat de foto werd gemaakt, in 193. Dus ja, die heeft dus een aardig prijskaartje: 12.500 dollar. In oktober hangt het werkje op de Frieze Art Fair in Londen.Dus sla je slag, mocht je nog op zoek zijn naar een investering. Want in tegenstelling tot de meeste andere kunstfoto’s, weet je in dit geval wel zéker dat er geen nieuwe afdrukken meer in de omloop komen.
Maar wie waren die 11 mannen?
Een zo wereldberoemde foto werpt vragen op over wie er eigenlijk op de afbeelding staan. Wie zijn die 11 noeste werkers? Daar heeft iemand een hele zoektocht aan gewijd, en daar is dan weer een documentaire van gemaakt, welke in zijn geheel op youtube is geplaatst. De moeite waard om te bekijken in een verloren uurtje!