Bij onverwacht nieuws zijn het meestal de amateurs die als eerste een foto maken om te delen op twitter. Vaak belanden deze foto’s ook in dagbladen en op officiële nieuwssites. Maar wat gebeurt er in de tussentijd? En verdient die amateur aan plaatsing van zijn foto? Hieronder twee voorbeelden. En natuurlijk een klein stappenplan zodat je beslagen ten ijs komt als jouw foto viral gaat.
Op vrijdag 16 september zag ik in een nieuwbericht een foto van zo’n twitteraar. Het ging om een explosie in de Londense metro. Een reiziger ín die metro maakte de volgende foto:
@RRigs
Vervolgens stroomden de verzoeken binnen bij @RRigs:
Are you safe?
Honderden van dit soort berichten achter elkaar. Bijna allemaal begonnen ze eerst met het obligate ‘are you safe?’ om vervolgens aasgierend te vragen naar het (gratis) gebruik van zijn foto in hun medium.
Ik scrollde er zo’n beetje doorheen, tótdat ik het volgende zag: een verzoek van de Associated Press – niet bepaald de minste in de wereld van de journalistiek:
De opmerking van Steve Renshaw verwoordde exact mijn vermoedens. Gaf Rigs door ‘ja’ te zeggen niet ál zijn rechten op betreffende potdorie zijn eigen foto?
Ik ging op zoek naar meer informatie hierover, en jawel hoor, dit gebeurt vaker – veel vaker. Fotograaf Michael Sechler maakte tijdens de orkaan Irma een foto van een zeekoe die er nogal moedeloos bij ligt. Logisch ook want het water is (door de orkaan) te ver weg geraakt van hem om naartoe te kunnen waggelen.
© Michael Sechler
€ 1.000,-
Ook deze fotograaf kreeg een stroom aan verzoeken te verwerken, inclusief nieuwsbureau AP. Sechler vroeg aanvankelijk € 1.000 euro aan hen voor het gebruik van de foto, wat zij niet honoreerden. De persoon met wie Sechler sprak, meldde geen toestemming te hebben om geld te betalen voor foto’s, waarna Sechler inbond. Dat klinkt misschien wat naïef, maar op dat moment zat de fotograaf zelf nog ín de orkaan Irma. En wellicht speelde zijn ego ook nog een klein beetje mee. Immers, hoe vaak in je leven vraagt AP je om het gebruik van jóuw foto?
Vervolgens zag Sechler zijn foto gepubliceerd in een varia aan nieuwsbronnen die allemaal achter AP hangen: ABC, CBS, Fox, AP, CNN, Washington Post, Huffington Post, Univision, The Weather Channel, People Magazine, Discovery Channel, Daily Mail, Boston Globe, New York Post, The Telegraph, etc. Sommigen vermeldden zijn naam niet eens onder de foto.
© Michael Sechler
Wat je wél moet doen
Allereerst: De levensduur van een foto die viral gaat, is bijzonder kort. Als je te lang wacht met reageren, komt er wel weer een andere foto boven water. Dus zorg dat je vantevoren een plan hebt. En dat hele plan houdt eigenlijk alleen maar in dat je een aantal afwegingen moet maken. Ga je voor bereik, bekendheid of geld? Want alledrie, dat kan helaas niet.
Optie 1: je wilt een zo groot mogelijk bereik: reageer dan op alles en iedereen die zich aandient met ‘ja’.
Optie 2: je wilt zoveel mogelijk naamsbekendheid: reageer dan met ‘ja, op voorwaarde van naamsvermelding’ (hier zullen een aantal partijen uit optie 1 afvallen).
Optie 3: je wilt geld verdienen: Vermeld je gewenste bedrag in je reactie. Bedenk wel dat je waarschijnlijk zeer weinig publicaties zal krijgen, en een klein beetje geld.
Alledrie toepassen kan niet, of wordt in ieder geval een onoverzichtelijk rommeltje in je twitterfeed en die feed is openbaar. Om de snelheid te behouden moet je voor één optie kiezen, waarbij je altijd aan twee dingen inboet (exposure, geld, naamsbekendheid).
Wat zou ik hebben gedaan?
Ik zou het laten afhangen van de foto zélf. Als de foto iets weergeeft waar ik me hard voor wil maken, mag dat ten koste gaan van mijn naamsbekendheid en kies ik voor optie 1. Maar in alle andere gevallen zou ik kiezen voor optie 2. Dan treedt er toch maar mooi een gratis marketingmachine in werking. Of nouja, gratis, ik betaal in dat geval met mijn foto.