In supermarkten word je visueel overladen. Alles staat dwars door elkaar heen: producten zijn immers gesorteerd op thema, niet op vorm of kleur. Maar wat als je dat nu een wél doet, gewoon voor de grap? Dat is precies wat een groep mensen deed, in Amerika. Zonder toestemming natuurlijk. Flashmob-fotografie!
Zelf heb ik in supermarkten wel eens de neiging om de schijnbare orde van producten ruw te verstoren door gewoon eens alles van zo’n schap te mieteren. Maar dat doe ik natuurlijk niet; ik ben een geciviliseerd mens en hou me netjes aan de talloze ongeschreven normen in onze maatschappij. Mass doet dat niet. Mass is een groepje mensen met een doel:
“Creating visual disruptions in places of mass”
~ Mass
© Mass
In 2014 trokken ze twee weken lang door Noord-west Amerika en bezochten diverse supermarkten op hun route. Amerikaanse supermarkten, dus van de megalomane hallen waarin je alles kunt kopen en dan toch nog ongelukkig de deur uit loopt. In die supermarkten (“places of mass”) gingen ze de boel reorganiseren op vorm en kleur.
© Mass
Dat reorganiseren resulteerde in artistieke bouwwerken die binnen de fotografie zeker niet nieuw zijn. Echter, doordat deze composities zijn gemaakt in een supermarkt, is het effect ervan een stuk sterker. De artikelen zijn uit hun thema gerukt en gerangschikt op kleur en vorm.
© Mass
Mag dit?
De groep ging zonder toestemming te werk. In een mum van tijd raapten ze de spullen bijeen en bouwden ze een stellage in elkaar. Niet zomaar lukraak, maar met oog voor compositie én de omgeving waarin het tijdelijke werk staat. Zoals op de fotohieronder:
© Mass
De artikelen zijn geplaatst vóór en óp de balie waar normaliter de toiletjuffrouw zit. Het rood van de producten komt terug in de toegang tot de wc’s. Hier is – kortom – over nagedacht.
© Mass
Wat is dit voor fotografie?
Mass maakt installatiefotografie met een kritische noot. Ze willen het publiek anders laten kijken naar hun eigen massaconsumptie: dat doen ze door een omgeving vol massaconsumptie zelf tijdelijk te manipuleren – of in scène te zetten eigenlijk. De veelheid aan artikelen komt ineens ridicuul en pompeus over, nu ze op kleur zijn gesorteerd.
© Mass
Wat is er gebeurd er met de installaties?
Na het fotograferen van de installatie, liet de groep deze voor wat het was. De medewerkers van de supermarkt zullen met enige verbazing de stellage weer netjes hebben opgeruimd, alle producten weer terug naar hun thematische hoekje.
Nog een staartje…
Mass zette hun concept nog verder door: de resulterende foto’s hebben ze namelijk zelf ingelijst en vervolgens opgehangen in het fotolijstjesschap van weer zo’n megalomane supermarkt. Daarmee wordt het werk óók weer onderdeel van juist datzelfde bekritiseerde massaconsumentisme…
© Mass
© Mass
Overigens deed dit project me denken aan het werk van Margeaux Walter: zij laat met haar IKEA-fotoserie de inwisselbaarheid van ons bestaan zien.