Wolken zijn eenkennige types; het liefst hangen ze ver boven ons. Heel soms dalen ze af, maar nooit alleen. Pas als ze met z’n allen een amorfe mistige brei vormen, durven ze wél. maar een los wolkje op ooghoogte zie je nooit. Alhoewel: fotograaf Berndnaut Smilde bouwt zelf gewoon een wolk en laat ‘m heel even zweven in gebouwen.
Wolken
Ik ben fan van wolken. Mijn enthousiasme werd getriggerd door het boek The Cloudspotters Guide. Dat begint met een manifest tegen wolkenloze luchten. Een blauwe lucht geeft immers niks prijs, is identiteitsloos. Terwijl het juist zo fijn is om je te focussen op de wolken als datgene wat er op aarde gebeurt, je goedkeuring even niet kan wegdragen.
Je kunt een hoop informatie halen uit een veranderende wolkenlucht. Hoe hoog ze hangen, hoe snel ze bewegen, welke vorm ze hebben. En als je dat een tijdje in de gaten houdt, kun je het weer voorspellen. Kortom, als je de taal een beetje spreekt gaat er een wolkenlucht voor je open.
Nimbus – Berndnaut Smilde
Enfin, ik dwaal af. Toen ik een foto zag uit de serie Nimbus, werd mijn kleine wolkenmanie weer aangewakkerd. Want hoe bouw je in hemelsnaam een wolk?
Over hoe je een wolk bouwt
Qua inhoud is een wolk niet duur: meer dan wat waterdamp en wat rook heeft Smilde niet nodig. Echter, de vorming van een wolk hangt ook (of eigenlijk vooral) veel af van zijn omgeving. Die moet koud en vochtig zijn en de lucht moet er niet al te enthousiast circuleren.
Smilde creëert een muur van waterdamp met een groteske plantenspuit. Tegelijkertijd maakt een rookmachine een flinke dot rook aan. Die rook is op ramkoers met de waterdamp. De kleine waterdeeltjes hechten zich aan de rook en voilá, je ziet een wolk.
Heel even, althans.
Nimbus – Berndnaut Smilde
Smilde ziet het liefst dikke, verzadigde witte wolken (ik ook). Daarvoor moet hij wel zo’n 100 proefwolken creëren voordat hij tevreden is met het resultaat. Zelf maakt hij trouwens niet eens de foto: je kunt nu eenmaal niet gelijktijdig een wolk bouwen en fotograferen.
Buiten een wolk maken
Veel noodzaak is er niet om buiten óók een wolk te maken, daar hangen er immers (meestal) al genoeg. Maar in Australië vond een curator het toch noodzakelijk om een wolk toe te voegen aan een rotsformatie waaraan al miljoenen jaren niets is veranderd. Smilde ging die uitdaging aan:
Nimbus – Berndnaut Smilde
Een makkelijke opdracht was het niet:
“Het moest windstil zijn, dat is het vooral in de vroege ochtend. De dag ervoor hadden we alles al naar beneden gesleept: apparatuur, aggregaat, water. Om zes uur ’s ochtends trok ik het aggregaat aan.
Het geluid galmde door de hele kloof, heel bruut was dat. Het resultaat is een heel verstild beeld, maar het maakproces is vaak heel anders.”
~ Berndnaut Smilde via nrc.nl
Hoe Smilde precies te werk gaat, zie je hieronder:
Heb je nu ineens onbedaarlijk veel zin om dat boek over wolken te gaan lezen, zodat je eindelijk ook eens weet wat er boven je hoofd hangt?
NB: Ik doe niet aan advertenties, sponsoring, sluikreclame of steekpenningen. Wel krijg ik een percentage van de prijs als jij een boek of iets anders koopt via een link op mijn website (de prijs blijft voor jou hetzelfde) Dat helpt mij weer om deze website te kunnen onderhouden. Uiteraard kun je dit gewoon omzeilen door het boek zelf even op te zoeken 🙂