Tip 42: leer over de geschiedenis van fotografie

Voor jongeren die nu opgroeien klinkt analoge fotografie al vreselijk gedateerd. De kennis van wat dáárvoor kwam, is nihil. Maar wel noodzakelijk als je écht wil snappen hoe fotografie onze blik op de wereld verandert. Kijk daarom deze gratis videoserie van het Eastman museum. 

Waarom

We staan op de schouders van de fotografen die ons voor gingen. Om je daartoe te verhouden, is het goed om te begrijpen voor welke uitdagingen zij stonden. Maar ook om in een museum de context te kunnen begrijpen van een foto die 100 jaar geleden is gemaakt.

Het George Eastman Museum (vernoemd naar de oprichter van Kodak) heeft een 12-delige serie gemaakt. Iedere video zoomt in op een fotografisch procédé. Na 6 minuten weet je ineens een stuk meer.

Hieronder de volledige serie!

Daguerreotypie

Daguerreotypieën zijn haarscherp, scherper dan de meeste hedendaagse foto’s. Gek eigenlijk dat we qua resolutie achteruit zijn gegaan.

De calotypie van Talbot

Wil je meer weten over de fotografische strijd tussen Talbot en Daguerre, lees dan het eerste boek van de boekentips die ik onlangs gaf.

Cyanotypie

Hoe zat het ook weer met die blauwitte foto’s?

Collodiumfotografie

Jaaa, deze ken ik al, heel goed zelfs. Dit jaar heb ik een collodium- of natte plaatfoto van mezelf laten maken. En ik heb natuurlijk stap-voor-stap uitgelegd hoe dat ging.

Albumen print

Albumen print, dat las ik talloze malen op bordjes bij foto’s. En al die keren had ik eigenlijk geen idee wat het betekende, behalve dat het iets behelste met een ei, of eiwit. Enfin, de boel is nu opgeklaard voor mij. Zie hieronder.

Platinum print

Ook zoiets, platinum print. Werd onder andere gebruikt door de Braziliaanse fotograaf Sebastiao Salgado.

Pigment proces / gomdruk

Ik heb ooit eens een workshop gevolgd waarin ik een gomdruk maakte. Maar het precieze proces was ik alweer een beetje vergeten. Hieronder worden alle stappen nog eens doorlopen.

Woodburytypie

Dit proces kende ik zelf nog niet. Maar ik heb kennelijk al wel eens over een fotograaf geschreven die dit proces toepaste: John Thompson was de allereerste straatfotograaf. Hij maakte in 1872 al straatfoto’s in Londen. Het resultaat daarvan zijn woodburytypieën. Gaaf!

Zilvergelatinedruk

Zilvergelatine maakte het mogelijk om films te maken. Het is flexibel materiaal; je kunt het zo oprollen en in je camera stoppen. Het droeg bij aan het succes van Kodak: ineens kon iedereen fotograferen.

Kleurfotografie

Fotografie toonde lange tijd een wereld in zwart wit. Wanneer werd dat kleur, en hoe dan?

Digitale fotografie

En voilá, daar zijn we dan, bij het procédé van deze tijd: de digitale fotografie. Je hoeft enkel nog op een knopje te drukken. Ontwikkelen behelst het uploaden van bestanden naar een digitale printservice. Niemand snapt nog wat er binnen in de camera gebeurt. Laat staan hoe een afdruk eigenlijk wordt gemaakt van een digitaal bestand. Het doet er niet meer toe, want je hebt het niet nodig om te kunnen fotograferen.