De foto’s van Lars Tunbjörk zijn absurd. Het is bijna niet te geloven dat hij niks heeft geënsceneerd. Hij wachtte gewoon net zolang tot er iets idioots voorviel. En in Zweden lijkt dat dus verdomde snel te gebeuren.
Over Zweden
Ooit woonde ik een tijdje in Zweden, voor werk (waarover je hier een niet zo geslaagde fotoserie vindt). Ik ben gek op dat land en zijn vreemdsoortige mensen. Het land is uitgestrekt, je hóeft geen andere mensen te zien als je daar geen zin in hebt. Het maakt het volkje rustig en afstandelijk. Naast werken fotografeerde ik er – uiteraard. Onderstaande twee beelden vatten wel zo’n beetje samen hoe ik de Zweden percipieer:
Een voorbode
De serene rust in het land en in de mensen lijkt een voorbode voor iets onvoorstelbaars. Er woedt iets in die volksaard die van buiten zo aangeharkt en goed gekleed naar buiten komt. En wat daar dan precies woedt, dáár heeft Lars Tünbjork zijn hele fotografische leven aan besteed.
Office
In zijn fotoserie Office staat het Zweedse kantoorleven centraal. De omgeving is telkens smetteloos, georganiseerd en rechtlijnig. Totdat we mensen zien, dan spat alle orde uiteen.
Dit soort beelden doen mij onwilleurig denken aan Debiteuren Crediteuren van Jiskefet. Ik keek ernaar tijdens mijn studententijd en vond het absurdistisch. Nu weet ik dat het geen persiflage was. Zo gáát het nu eenmaal, op Nederlandse kantoren. En ook Zweedse. Echte orde heeft een beperkte houdbaarheid. Zet mensen 40 uur per week bij elkaar en alles gaat anders.
Wachten tot het moment
Tönbjork (helaas overleden in 2015) hing eindeloos rond, overal. Zijn methodiek was die van een visser, hij zocht een interessante plek en kon daar dan urenlang kijken, wachten en hopelijk toeslaan.
“Especially in my older work, I was looking for strange, absurd situations, going on endless tours to festivals, campgrounds, and shopping centres.
If I found an interesting place, I could stand there for hours, waiting. I often get asked if my pictures are staged. They are not.”
~ Lars Tunbjörk
Die diversiteit aan beelden vormden – vond hij – niet echt een geheel. Hij bundelde ze desalniettemin in het boek I Love Borás! wat sublieme inkijk geeft in Zweden uit de jaren ’90. Dat boek is niet meer leverbaar, maar gelukkig is er nét een verzameld werk van hem verschenen. Tegelijkertijd met de retrospectief van zijn werk die nu is te zien in het Zweedse fotomuseum Fotografiska. Dus als je in de buurt bent…
Hieronder kun je het boek I Love Borás mee bekijken met de bladeraar:
https://www.youtube.com/watch?v=BtCxwZgLlRM