Eigenlijk doe je als fotograaf niks anders dan ergens naar wijzen. Dat doet iedereen die iets maakt, schrijft of voordraagt. Zo wijs ik met dit blog naar ideeën, en met mijn foto’s naar plekken en fenomenen die ik de moeite waard vind. Waar wijs jij naar, en voor wie?
Een schrijver, een fotograaf, een beeldhouwer, allemaal wijzen ze naar iets. Ze laten de toeschouwer iets zien. “Kijk, dit is er”. Of “kijk, dit heb ik gemaakt”. Als het goed lukt, dan kijk je heel even door de ogen van een ander naar de wereld. Je ziet iets nieuws. Of je beziet iets op een andere manier.
Ik las ergens dat de schilder Al Held ooit zei:
“Conceptual art is just pointing at things”
~ via Austin Kleon
Grappig hoe iets veelzijdigs is samen te vatten in die ene zin. We wijzen naar iets, that’s it. Ook wel bevrijdend eigenlijk. De enige vraag die ik dan nog hoef te beantwoorden is: waar wijs ik naar?
Een kunstwerk over wijzen
Die uitspraak over wijzen was ook het startpunt voor het kunstwerk Commissioned painting van John Baldessari. Hij vroeg een een clubje hobbyschilders om een foto zo precies mogelijk na te schilderen. Op die foto was telkens een wijzende vinger te zien. Je blik dwaalt via de wijzende vinger naar het object in kwestie:
Reality amplifier
Door ergens naar te wijzen – bijvoorbeeld middels een fotoserie – vergroot je de werkelijkheid uit. Je richt de aandacht op iets specifieks, iets dat jíj zag. Je werkt dus als een vergrootglas voor anderen; een reality amplifier. Of dat goed lukt, weet je alleen door je toeschouwers te vragen wat zij zien. Komt dat overeen met wat jij wilde vertellen, dan ben je aardig op weg.
Kortom, ik wijs je op deze invalshoek omdat het je kan helpen bepalen waar jij staat als fotograaf.
Ga eens bij jezelf na:
Waar wijs jij naar? En voor wie wijs je daar naar?
Als je voor je gevoel nog alle kanten opwijst, helpt deze oefening je misschien: doe alsof je de curator bent van een expositie. Of – als je er écht voor wilt gaan zitten – voer deze fotografieopdracht uit.
Naar wiens wijzende vinger kijk jij?
De andersomvraag is minstens zo interessant: wiens blik volg jij graag? Welke blogs volg je, welke boeken lees je, welke films kijk je? Dat zijn allemaal indrukken die jouw blik beïnvloeden. Wees zuinig op wat je ziet. Hoe meer rommel je ziet, hoe warriger je eigen blik.