Je ziet honderden foto’s per dag. De meesten bekijk je nauwelijks langer dan een seconde. Ben je in een museum, dan komen daar nog 6 seconden bij. Waardeloos voor wie zich wil bekwamen in de fotografie. Daarom hier twee tips om écht te kijken naar een foto. Plus een toelichting op de foto hierboven.
Denken dat je iets begrijpt
Zodra je naar een foto kijkt, probeer je deze – onbewust – meteen te duiden. Dit fenomeen is vergelijkbaar met hoe we soms “luisteren”: iemand vertelt je iets, maar je luistert amper nog; je weet al wat de ander zeggen wilt. Ondertussen ben jij al bezig met hetgeen je zometeen wil vertellen.
Het moment dat je denkt dat je iets wel snapt, noemt de auteur van The Online Photographer closure.
“Closure is what happens when you think you understand something well enough, and don’t think you need to understand it any better—so you stop trying. You close down.”
~ Via The Online Photographer
Het nut van closure in foto’s
Veel foto’s denken we vrijwel direct te snappen. En in veel gevallen ís dat ook zo: advertentiefoto’s zijn gemaakt om in één seconde jou te laten inzien dat je een gelukkiger mens wordt als je product X koopt. En de foto’s in de krant spreken – als het goed is – ook voor zich.
Omdat het merendeel van de foto’s zo zelfverklarend is, ben je geneigd om álle foto’s zo te behandelen. Je kijkt, oordeelt, en gaat weer verder.
Echt aandacht geven aan een foto vereist een bewuste keuze. En telkens moet ik me echt tot die keuze zetten, het voelt als huiswerk. We zijn visueel ingestelde wezens en denken met één blik de boel te begrijpen en alles te hebben gezien. Daarom nu dus twee tips om hiermee aan de slag te gaan.
Tip 1: kijk beter naar foto’s die je via Whatsapp krijgt
Iedereen ontvangt foto’s via Whatsapp: foto’s die door vrienden en familie zijn gemaakt. Ik maak er een sport van om in die foto’s iets op te merken waar degene die de foto nam, zich niet bewust van was. Zoals de reflectie van de telefoon in iemands’ zonnebril, voorwerpen die onbedoeld in beeld liggen, iets dat in de achtergrond gebeurt. Zo dwing ik mezelf om een paar seconden langer te kijken. Soms levert dat grappige inzichten in iemands leven op.
Tip 2: Kijk eens twee minuten naar één foto
Dit is een lastige. Want 2 minuten is lang voor één foto. In die tijd kun je een heel fotoboek doorbladeren en denken dat je het wel snapt. Niks van waar. Het liefst gebruik je hiervoor een geprinte foto, bijvoorbeeld uit een fotoboek van een fotograaf die je bewondert.
Ben je een hyperefficiënt wezen en voelen deze 2 minuten als weggegooide tijd? Combineer het dan met tanden poetsen, dat doe je toch iedere dag (hoop ik). Hier vind je een handleiding over hoe dat te doen, voor wie het nodig heeft.
Door langer te kijken naar hetzelfde, merk je meer op. Je gaat vrijer associëren en richt je niet alleen meer op wat je ziet, maar ook op wat het betekent. Enfin, kijk eens wat er boven komt bij jou.
Over de foto boven dit artikel
Vorig jaar liep ik een rondje langs een meer ergens in Frankrijk. Dat was tijdens het corona-intermezzo waarvan we toen nog hoopvol dachten dat het helemaal geen intermezzo was. Nouja, ik zag onderweg dus een barbiepop op een vuilcontainer liggen. Een vreemd gezicht dat – in ieder geval bij mij – een vraagteken opwierp. Waarom die pop, waarom hier, en waarom lijkt het alsof iemand dit heeft geënsceneerd?
De foto hierboven (foto 2) is niet hetzelfde als de foto boven dit artikel. Scroll maar eens terug.
Het standpunt is anders. Ter plaatse was ik lang aan het zoeken naar het juiste standpunt om de kijker – heel even – op het verkeerde been te zetten.
Ik denk dat dat beter is gelukt in de foto boven het artikel. In foto 2 zie je namelijk direct aan de verhouding tussen pop en container dat het niet om een echte vrouw kan gaan.
En wat ik ook mooier vind aan de foto boven het artikel: het bosje rechts heeft dezelfde kleur als de jurk van de barbiepop. Maar dat heb je denk ik niet gezien toen je er vluchtig naar keek 🙂