De publieke ruimte: een verzamelnaam voor plekken die voor iedereen toegankelijk zijn, maar waarvan het interieur door anderen is bedacht. Gek eigenlijk. Dat vindt Harmen de Hoop ook. En dus verandert hij dat interieur. Zijn doel: jouw verwachtingen een flinke schop geven. Word ik blij van.
Vroeger keek ik vooral in het buitenland naar hoe een stad of dorp was ingericht. Want hoe groter de verschillen met Nederland, hoe meer het opvalt. De Nederlandse publieke ruimte is eigen, bekend. Je hele leven wandel, fiets en rijd je door gebieden die je niet meer bewust waarneemt.
En dus hebben we kunstenaars nodig.
Mensen die je anders naar je eigen omgeving laten kijken. Bijvoorbeeld Hans van der Meer, die mij leerde dat Nederland grotendeels bestaat uit steeds hetzelfde straatmeubilair. Of Jan Dirk van der Burg, die liet zien dat Nederlanders en masse olifantenpaadjes maken.
En nu heb ik weer iemand gevonden die onze publieke ruimte bevraagt; Harmen de Hoop. Hij pleegt kleine ingrepen die telkens neerkomen op ‘wie is de eigenaar van deze ruimte?’. Hij doet iets, maakt er een foto van en vertrekt weer. Er is geen toelichtend bordje zoals in het museum, enkel de nieuw onstane situatie.
De Hoop pleegt de interventie niet alleen op straat, maar ook in zijn eigen expositie:
Echt leuk wordt het natuurlijk als de omgeving reageert op het werk. Dat gebeurde bijvoorbeeld met het incomplete basketbalveld dat De Hoop schilderde in een Amsterdamse wijk:
Een paar weken later plaatste de gemeente de missende basketbalpaal, inclusief netje:
Maar niet voor lang. Iemand moet hebben opgemerkt dat die lijnen daar niet door de gemeente waren neergezet. Dus die heeft iemand van de gemeente weer weg zitten poetsen. De basketbalpaal bleef wél staan:
Voor Harmen de Hoop is de publieke ruimte een speeltuin, eentje waar hij een vraag stelt aan de voorbijganger. Waarom staat dat hier? Wie heeft dat gedaan? Het zijn vragen die we ons zelden stellen bij andere zaken die we zien (prullenbakken, de keuze voor een bepaalde baksteen of lantaarnpaal). Leuk om tijdens je volgende avondwandelingetje eens te bedenken welke ingreep jij zou doen. En welke vraag je daarmee wil stellen.