Goede metaforen blijven bij mij hangen. Zo hoorde ik reclameman en kunstenaar Erik Kessels onlangs iets vertellen over voor- en achtertuinen. Nu heb ik geen groene vingers, maar daar ging het gelukkig ook niet over.
In de podcast Ervaring voor beginners interviewt Theo Maassen allerhande makers over hun carrière. Toen ik Erik Kessels ertussen zag staan, luisterde ik die aflevering direct.
Kessels heeft een originele blik op de wereld die mij inspireert om ook anders te kijken. Bovendien zet hij amateurfotografie op een podium; hij struint rommelmarkten af, op zoeke naar oude foto’s. Daar ontdekt hij dan weer trends en patronen in. Eén van zijn fotoboeken gaat over Ria, een vrouw die ieder jaar de schiettent op de Tilburgse kermis bezocht. Daar schoot zij dan letterlijk een schot in de roos, waardoor er automatisch een foto van haar werd gemaakt. Al die foto’s verzamelde Kessels in een boek. Hier zie je enkele afbeeldingen daaruit.
Maar even terug naar die voor- en achtertuin. Waar ging dat over?
De voortuin
De voortuin staat voor alles dat het publiek kan zien. Het is je website, je expositie, je boek, je installatie, je gepubliceerde foto, noem maar op. Het is alles waarmee jij je presenteert aan de buitenwereld.
De achtertuin
De achtertuin daarentegen is het proces dat voor het publiek meestal verborgen blijft. Het zijn uren, dagen, weken, maanden van gepiel. Van halve gedachten, van projecten die beginnen en vroegtijdig eindigen. Het zijn de films die je ziet, de angsten die je hebt. Je woelt de achtertuin flink om. Meestal is het er een puinzooi, een bezoeker zou zich er geen raad mee weten. Af en toe komt er iets tot bloei in de achtertuin. Een project vindt zijn wortels en stijgt uit boven de rest.
Dat mag naar de voortuin. Want die voortuin toont hetgeen dat is gecureerd.
Door jou.
Die curatie kan alleen plaatsvinden als er ook een achtertuin is. Als je bijvoorbeeld heel veel foto’s hebt gemaakt, en daarna keuzes durft te maken. Als je plakboeken vol hebt geplakt. Als je fouten hebt gemaakt.
Jouw verdeling van aandacht
Kessels bepleit in deze podcast dat er bij sommigen teveel aandacht uit gaat naar de voortuin, en te weinig naar de achtertuin. In deze tijd kán dat ook veel makkelijker omdat je zo een mooie website in elkaar hebt geflanst (of laat flansen). En met wat leuke insta-filters zien middelmatige foto’s er top uit.
Maar Kessels prikt daar doorheen. Het zijn beelden zonder verhaal, zonder overkoepelend idee, en dus zonder een gedeelde humuslaag waarin ze hun wortels vinden.
Ze staan los van de maker, terwijl júist die link met de maker zo interessant is. En daarvoor moet je dus woelen in die achtertuin. Hier lees je hoe je dat doet.
De podcast-aflevering met Erik Kessels kun je hier beluisteren.