De eerste ‘foto’ van Mars was deze kleurplaat

De knulligheid én creativiteit straalt ervan af: wat te doen als het nog uren duurt voordat de eerste close-up foto van Mars binnen is, maar je al wel een boel nullen en enen hebt ontvangen? Een NASA-medewerker haalde een setje krijtjes en begon lekker te kleuren.

Op 15 juli 1965 vloog de Mariner 4 langs Mars. Alhoewel; Mars was nog 10.000 kilometer vliegen, maar het was dichtbij genoeg om een foto te kunnen maken van een deel van het oppervlak van Mars. Tot die tijd was Mars niet meer dan een stip op een foto geweest.

Wat kun je met nullen en enen?

Vrij snel na het maken van de foto, kwam een bestand vol nullen en enen binnen. Het ontvangen van de daadwerkelijke foto zou echter nog uren duren. En dat is lang voor de allereerste foto van een andere planeet.

Dus begon het NASA Telecommunications Team te brainstormen over die nullen en enen. Viel daar al wat van te maken?

Jazeker.

De binaire data kon worden omgezet in getallen die correspondeerden met de helderheid per pixel. En dan heb je een ‘paint by numbers’ plaat die je gewoon kunt inkleuren. Er moesten alleen nog wat krijtjes worden ingekocht.

© Dan Goods

Een NASA-medewerker spoedde zich naar de lokale hobbywinkel, op zoek naar krijtjes in grijstinten. Het werd immers een zwartwit foto die zou worden getoond op televisie (ook alleen nog in zwartwit). Maar grijstinten verkochten ze niet. Wel een doos vol gekleurd pastelkrijt. Dus ging die mee onder de arm.

Welke kleur heeft Mars?

De volgende stap: het kiezen van een kleurschema:

© Dan Goods

De kleuren moesten goed te onderscheiden zijn op een zwartwit tv, iets waar de range geel-rood-bruin aan voldeed. Enfin, nu konden de engineers aan de slag met hun kleurplaat. Repen ponspapier werden geprint, opgehangen en ingekleurd. Met dit kunstwerk als resultaat:

De tekening was een handige back-up; mocht het ontvangen van de foto niet lukken (wat al eerder was voorgekomen), dan was dit een goede second best voor op televisie. Maar de foto werd een paar uur later gelukkig goed ontvangen:

Een ode aan ons ongeduld

In de tussentijd kreeg de media lucht van de kleurplaat en liet ‘m eerder zien dan de foto. En daarmee is de fotokleurplaat dus het eerste beeld dat de mensheid zag van Mars.

Voor mij is dit verhaal een ode aan het ongeduld van de mens. Soms is ongeduld een scheppende kracht. En dan levert het ineens iets mooiers op dan waar je op zat te wachten. Kijk maar naar de vergelijking hieronder, ik vind de linkerversie veel mooier.

Links de kleurplaat, rechts de foto

Voor wie wil weten hoe de latere kleurenfoto’s van Mars eruit zien: die vind je hier.

Bron voor dit artikel: het blog van Dan Goods