Zodra ik iemand zie in héle vreemde kleurcombinaties, geef ik ze graag het voordeel van de twijfel: die heeft vast een heel andere kleurperceptie dan ik denk ik dan. De kans dat dat waar is, blijkt heel klein. Maar dat we kleurnuances anders benoemen, komt wél op grote schaal voor.
Het gaat vaak mis bij groen en blauw.
Want wat ik groen vind, vind mijn vriend dan weer blauw. We hebben er menig vruchteloze discussie over gevoerd (overigens mag ik diezelfde vriend sinds een week technisch mijn man noemen, maar dat klinkt zo ongezellig formeel vind ik).
Enfin: ik heb dus nu een website gevonden die de kern van onze twist blootlegt. Die website schotelt je telkens een groot kleurvlak voor met de vraag of je blauw of groen ziet.
Na een paar keer klikken, kreeg ik te zien waar – volgens mijzelf – de grens tussen groen en blauw zit:
Oké, ik zit dus flink aan de groene kant. Hoe komt dat?
Laten we er even wat biologie bij halen:
Je kleurwaarneming wordt beïnvloed door hoe je ogen zijn opgebouwd. De meeste mensen hebben drie soorten kegeltjes die kleuren waarnemen, maar de eigenschappen van deze kegeltjes kunnen variëren. Denk aan de hoeveelheid pigment, gevoeligheid voor verschillende lichtgolven, en de verdeling op het netvlies. Dit zorgt voor subtiele verschillen in hoe we kleuren zien.
In het donker zie je enkel grijstinten
Daarnaast spelen omgevingsfactoren een rol. Bij weinig licht neemt ons vermogen om kleur te zien af, de staafjes in ons oog nemen het over. En die kunnen niet zoveel met kleur, waardoor je in het donker enkel grijstinten waarneemt.
Tot slot beïnvloeden ook de omringende kleuren hoe we een specifieke kleur ervaren (en daar maken marketeers dan weer gretig gebruik van).
Maar ik betwijfel of één van deze redenen de oorzaak is van mijn groen-blauw twist met anderen. Het verschil zit ‘m geloof ik in de cognitieve verwerking. Oftewel: ik label de kleur als groen, mijn vriend labelt ‘m als blauw. Terwijl we – denk ik – gewoon dezelfde kleur zien.
Tot slot nog een weetje: Kodak had vroeger invloed op onze kleurbeleving. Lees dit maar eens.