Toen ik deze foto zag, dacht ik dat ik naar het zoveelste vliegtuigkerkhof keek. Maar de foto’s van Vasconcellos zijn digitale composities: ieder vliegtuig heeft hij zelf geknipt, geplakt en voorzien van een laagje stof. Ik ben gek op dit soort idiote werkgewoontes. Tijd om daar eens dieper in te duiken.
Een gigantisch rommelhok
Hoe gooi je een vliegtuig weg? En waar laat je een scheepscontainer die stuk is? De Braziliaanse kunstenaar Cássio Vasconcellos weet het: hij grossiert in locaties van megalomane schroothopen en vliegtuigkerkhoven.
Die plekken zijn het equivalent van de vergeten spullen in mijn rommelhok. Ik kom er nooit, dus het bestaat niet. Met als cruciaal verschil dat wanneer ik verhuis, de boel linea recta de prullenbak in verdwijnt. Maar onze metalen rommel in de woestijn, die blijft. En groeit.
Hoe Vasconcellos te werk gaat
In zijn serie Collectives 2 fotografeert Vasconcellos alles vanuit een helikopter, een werkwijze die mij iets te prijzig is. Hij maakt tienduizenden luchtfoto’s waar hij de afzonderlijke elementen uit knipt. Daarmee componeert hij een volstrekt nieuw beeld. En dat is een helse klus, want:
- Schaduwen: Alle schaduwen moeten kloppen; de zon kan niet van drie kanten schijnen
- Schaal: De schaal moet correct zijn; een vliegtuig kan niet kleiner ogen dan een scheepscontainer
- Geen dubbelingen: Hij gebruikt geen dubbelingen. Dat vereist een nogal heftige administratie van die tienduizenden beelden
- Stof en vuil: Alle oppervlakken krijgen een laag stof en vuil. Zo ontstaat er eenheid in het beeld (en iets unheimisch)
Verder kijken
In het filmpje hieronder zie je hoe hij werkt aan een werkelijk enórme afbeelding. Daar was hij dan ook ruim een jaar mee bezig:
Ik word er wel een beetje mies van, al die troep die we voortbrengen. Ik ga misschien toch maar eens mijn rommelhok opruimen. Al is dat natuurlijk ook gewoon het verplaatsen van troep.
Rondjes dolen op de snelweg
Eerder werk van Vasconcellos vind ik trouwens ook mooi. Daarin construeert hij een overdaad aan – best wel nutteloze – infrastructuur. Beelden waarbij ik prima een end weg kan filosoferen over onderweg zijn maar nooit ergens aankomen:
Nog meer voorbeelden van geslaagde digitale composities
- Hoe maak je een landschap nét niet kloppend? Door de boel te beduvelen natuurlijk.
- Wat krijg je als je – bijna dezelfde – foto’s van toeristen samenvoegt? Nou, dit dus.
- Iedere wedstrijd ziet er hysterisch uit als je 100 sportmomenten samenvoegt in één beeld.
- Tot slot mijn lievelings: handgemaakte collages van tienduizenden foto’s. Het resultaat is bizar.